Elektrik yangınları en sık çıkan yangın türlerinden dir. Çıkan bu yangınlardan dolayı bir çok insanın can ve mal kayıplarına sebeb olmakta dır. Ark arıza akımları, aşırı akım korumaları ve toprak arıza devresi kesiciler gibi geleneksel koruma cihazlarını tetiklemek için yeterli olamadıklarından dolayı meydana gelen bu elektrik yangınlarını önlemek için ark hatası algılama cıhazları (AFDD) geliştirliştir.
ARK HATASI NEDİR?
Kablo izolasyonlarının zamanla deforme olması sonucu meydana gelen ışıklı deşarj olarak tanımlanır.
Ark hata algılama cihazı ofis ve evlerimizin elektrik tesisatlarında, kabloların bükülmesi izolasyonu hasar görmüş veya yanlış takılmış elektrikli ekipmanların meydana getirdiği ark hatalarını önceden tespit ederek devresini açarak elektrik yangınlarını önleyen koruma cihazıdır.
Linyelerde kullandığımız koruma elamanları (sigorta, kaçak akım) ark hataları koruma elamanlarının nominal akım değerinin altında kaldıklarından dolayı ark hatalarını algılamaları zordur.
İÇ TESİSATLARDA MEYDANA GELEN ARK HATALARI
SERİ ARK HATALARI: Faz iletkenin üzerinde meydana gelen ark hatası nominal akım geriliminin altında kaldığından otomatik sigortalar bu hata akımını algılayamadıklarından dolayı devreyi açama işlemini gerçekleştiremezler.
PARALEL ARK HATALARI: Faz ve nötr hattında meydana gelen elektrik ark hatalarında hata akımı nominal açma akımının altında kaldıklarından dolayı devreyi açamaz. Kaçak akım rölesi faz, nötr ve toprak arasında meydana gelen ark hatalarında 30mA altında kaldığı için tesisatta kullanılan kaçak akım rölesi de devresini açmaz.
Ark hata algılama (AFDD) elemanı her linye için tek AFDD kullanılması gereklidir.Linyede kullanılan ark hata algılama cihazı sadece kullanıldığı linye hattında meydana gelen ark hatalarını algıladıklarında dolayı her linye için ayrı AFDD kullanılması gerekir. AFDD anma akımları 10mA ile 30mA arasındadır.
HATA ARK CİHAZININ ÇALIŞMA PRENSİBİ
AFDD’ler, elektrik akımı ve voltaj dalgalanmalarını sürekli olarak izler ve ark hatasının belirtileri olan yüksek frekans örneklerini tespit ederek Potansiyel olarak tehlikeli bir dalga deseni algıladığında, arızalı devreyi izole ederek devreden çıkar. Bir AFDD, “devre kesici” veya aşırı yük korumalı artık akım devre kesici ile birlikte çalışabilir. Aynı zamanda kendi anahtarlama işlevini de içerebilir.
Örnek ark hata algılama cihazlarının malzeme kodları
Schneider Electric: A9FDD225. iARC
Siemens : 5SM6 AFDD
Abb elektrik : S-ARC1 C13
Eaton AFDD
