E27 Duy Nedir? E14 Arasındaki Fark Nedir?

Duy, ampulün soketin içine uyan kısmıdır. Ampulün elektrik devresine bağlanmasını sağlayan parçadır. Piyasada çok çeşitli ampul duyları ve bunlara uyan çeşitli malzemelerden yapılmış değişik renklerde farklı ampul çeşitleri vardır. Farklı ampul türlerine göre üretilen duylar, yüksek sıcaklıklara ve kavisli armatürlere dayanıklı olarak porselenden üretilirler.

Duy, ampulün soket kısmına geçen ve aydınlatmanın olduğu her yerde karşımıza çıkan önemli bir parçadır. Uygulama alanlarının çeşitlenmesiyle farklı ampul ihtiyaçlarına gerek duyulması, eş zamanlı olarak farklı duy türlerinin de üretilmesini sağlamıştır. Kullanılan ampulün türüne göre farklı duy türleri vardır, bu yüzden duy seçerken, hangi ampul için hangi duyun gerektiğini bilmek avantaj sağlar.

Duy türleri arasında belki de günlük hayatımızda birçok kez karşılaştığımız türler var fakat daha nadir kullanılan duy türlerini de bilmemiz de fayda var. Ayrıca sadece hangi ampul türüne hangi duyun gerektiğini bilmek değil, aynı zamanda hangi duyun daha dayanıklı malzemeden üretildiğini bilmek de, uzun ömürlü duy seçiminde bize yardımcı olur.

Doğru ampulü seçebilmek için armatürümüzün (lamba, spot, duvar lambası vb.) dişini bilmeniz gerekir. En yaygın olanları E27 (kalın soket), E14 (ince soket) ve GU10(transformatörlü gömme spotlar için) ve GX53’tür (transformatörsüz gömme spotlar için).

Bir ampulün duyu, elektriğin ampule geçmesini ve böylece ampulün yanmasını sağlayan çok önemli bir parçasıdır. Bu nedenle bir ampulü değiştirmek istediğinizde duyunuzun ihtiyaç duyduğu priz tipine bakmalısınız.

Duy Çeşitleri

Doğru ampul seçiminde en önemli faktör duydur. Bu yüzden en yaygın duy türlerini bu yazımızda sizlere tanıtacağız. Önce genel olarak duy türlerini inceleyelim.

• E: Edison tipi duy
• B veya BA: Kuğu veya süngü tipi duy
• C: Dairesel boru basınç kontağı
• G: Basit basınç terminalleri ile temas
• GX: Güçlendirilmiş basınç terminalleri ile temas
• GU: Arka ısı emisyon korumalı ampuller için terminallerle temas
• GZ: Arka yüksek ısı emisyonlu ampuller için terminallerle temas
• R: Tek terminalli doğrusal lambalar için duylar
• RX: Güçlendirilmiş terminallere sahip doğrusal lambalar için duylar
• Fa: Erkek terminalli doğrusal lambalar için duylar

Duy türlerini harflerle genel olarak inceledik. Şimdi duy türlerini detaylandırarak inceleyelim.

E40, E27, E14 Duyları

E-27 duy, standart duy veya Edison duy olarak da bilinen en yaygın duydur. Ayrıca myon olarak bilinen ince duy (E-14) ve daha az yaygın olan, Goliath duy(E-40) da farklı duy türlerindendir. Şu anda her tip duy için LED ampuller üretilmektedir. Bu duy türlerini görsel olarak da görelim.

• E14 Duy: İnce tip duydur. Lambalarda (avize tipi, mum ampullü), masa lambalarında, tavan vantilatörlerinde, duvar lambalarında kullanımı çok yaygındır.
• E27 Duy: Kalın tip duydur.Başta asma lambalar, masa lambaları, tavan lambaları, duvar lambaları olmak üzere çoğu armatürde en çok kullanılanlardan biridir.

B22d, B15d Duyları

Fransız veya İngiliz lambaları, bayonet lamba tutucuları kullanır. Çeyrek dönüşle birbirine geçerler. B22d duyu, büyük dişli bayonet duyu ve B15 duyu ise küçük dişli bayonet duyudur.

• B22 Duy: Bayonet tipi olarak da bilinir. İngiltere, Fransa ve Yunanistan’da standarttır. İspanya’da nadirdir.

G6.35, G4 Duyları

Bipin olarak da bilinen G6.35 duyu, 12V veya 220V olabilen halojen ampuller için kullanılır. G4 duyu daha küçüktür (pimler birbirine daha yakındır). G4 halojen ampuller her zaman 12V’dir. Bu duylara sahip LED ampuller de var.

G9 Duyu

G9 duyu, doğrudan 220V ile çalışan halojen veya LED ampullerde kullanılan halopin olarak bilinir. “U” şeklindeki iki bağlantısı, basınç soketine oturur.

• G9 Duy: Soğuk ışık ürettikleri için genellikle asma lambalarda, duvar aydınlatmalarında ve tavan lambalarında kullanılır.

GX5.3 / GU5.3, GU10 Duyları

GX5.3 duyları (MR16 olarak da bilinir), 12V’luk bir transformatörle çalışan dikroik ampullerde kullanılan bipin tipindedir. GU10 duyu, doğrudan 220V’de çalışan halojen veya LED dikroik olarak kullanılır. Çeyrek tur ile prize bağlanırlar.

• GX53 Duy: Mobilya, teşhir stantları, vitrin ve benzeri sektörlerde daha fazla büyüme sağlayan ekstra düz ampuller için özel duy tipidir. Transformatör spotlarında kullanıma hizmet eder.
• GU10 Duy: Transformatörsüz projektörler için kullanılır. Terminallerle birlikte kurulur, ancak takmak için sağa doğru hafif bir dönüş yapmak gerekir. Gömme spotlarda, spot ve ray serilerinde yaygın olarak kullanılır ve transformatörsüz çalışır.
• MR16: 12V kullanımlı halojen lambalarda yaygın olarak kullanılırlar. Ev, ticaret, denizcilik ve dış mekân olmak üzere tüm alanlarda bulunurlar. Dikroiklerde en yaygın biçimdir.

G53 Duyu

G53 duyu, ticari kuruluşlarda yaygın olarak kullanılan, 111 mm çapında halojen veya AR-111 veya QR111 tipi LED ampullerde kullanılır. 53 mm aralıklı iki adet faston tipi pime sahiptirler.